H αφίσα του WIPO για την Παγκόσμια Ημέρα Διανοητικής Ιδιοκτησίας 2018
Γράφει ο Θεόδωρος Χίου*
Η 26η Απριλίου κάθε έτους έχει καθιερωθεί διεθνώς ως η Παγκόσμια Ημέρα Διανοητικής Ιδιοκτησίας. Η ημέρα αυτή αποσκοπεί στην ευαισθητοποίηση του κοινού για τη χρησιμότητα και τη συμβολή της πνευματικής ιδιοκτησίας, των ευρεσιτεχνιών, των σημάτων και των σχεδίων στην καθημερινή ζωή. Παράλληλα υπενθυμίζει τη σημασία προστασίας της δημιουργικότητας και της καινοτομίας αλλά και την ανάγκη σεβασμού των δικαιωμάτων που αναγνωρίζονται από το δίκαιο διανοητικής ιδιοκτησίας στους δημιουργούς, εφευρέτες, ερευνητές και λοιπούς καινοτόμους φορείς ως αντάλλαγμα για την προσφορά τους στην ολότητα.
Για το 2018, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Διανοητικής Ιδιοκτησίας επέλεξε να αφιερώσει την ημέρα στη δημιουργικότητα και την καινοτομία των γυναικών, με θέμα: «Powering change: Women in innovation and creativity».
Στην Ελλάδα, o OΠΙ συμμετείχε στον εορτασμό με θέμα το βιβλίο και τη φιλαναγνωσία και μότο «Το βιβλίο γιορτάζει», παίρνοτας μέρος στις δράσεις του «Αθήνα Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου 2018». Αντίστοιχα, στο πλαίσιο της Ημέρας Διανοητικής Ιδιοκτησίας ο ΟΒΙ προέβαλε τη "δύναμη των ιδεών" και από κοινού με το Γραφείο Σημάτων (ΓΓΕ) προώθησαν το video με τίτλο "Προστάτευσε καλά τη Διανοητική Ιδιοκτησία σου, για να τη μοιραστείς με άλλους!" για τη δημιουργία του οποίου συνεργάστηκαν Εθνικά Γραφεία ΔΙ υπό την αιγίδα του EUIPO.
Η αφίσσα του ΟΠΙ για την Παγκόσμια Ημέρα Διανοητικής Ιδιοκτησίας 2018
Ο εορτασμός της σημερινής ημέρας υπενθυμίζει την ανάγκη συστηματικής ενοποίησης του κλάδου στην Ελλάδα, τόσο σε επίπεδο νομοθετικής κωδικοποίησης, όσο, κυρίως, σε επίπεδο φορέων και πολιτικών. Πράγματι, ο όρος «Διανοητική Ιδιοκτησία», ο οποίος υπενθυμίζουμε έχει καθιερωθεί νομοθετικά στη χώρα μας με τη διάταξη του άρθρου 8 παρ. 18 του Ν. 2557/1997, προτάσσει την οριζόντια -αλλά όχι ισοπεδωτική- προσέγγιση της πνευματικής και βιομηχανικής ιδιοκτησίας. Εντούτοις, σε αντίθεση με τους ευρύτατα αναγνωρίσιμους όρους της πνευματικής και βιομηχανικής ιδιοκτησίας, η εμπαίδωση του όρου «διανοητική ιδιοκτησία» στην ελληνική έννομη τάξη είναι ακόμα και σήμερα αρκετά περιορισμένη. Επίσης, η ως επί το πλείστον διακριτή προσέγγιση των επιμέρους άυλων αγαθών στη θεωρία, η απουσία ενιαίας προσέγγισης του κλάδου στη νομική εκπαίδευση (με εξαίρεση ίσως το μάθημα «Εμπορικό Δίκαιο – Δίκαιο Διανοητικής Ιδιοκτησίας» της νομικής σχολής του ΑΠΘ) και η τριχοτόμηση των αρμόδιων φορέων σε διοικητικό επίπεδο, μεταξύ άλλων, μαρτυρούν ένα μάλλον κατακερματισμένο κλάδο.
Βεβαίως, θα πρέπει να σημειωθεί ότι το τελευταίο χρονικό διάστημα παρατηρείται μία σταθερά διευρυνούμενη αναβάθμιση της οριζόντιας προσέγγισης του δικαίου διανοητικής ιδιοκτησίας, ιδίως σε επίπεδο πολιτικών και φορέων. Αξίζει να αναφερθεί η πρωτοβουλία εκ μέρους του ΟΒΙ για την θέση σε εφαρμογή μίας ενιαίας πολιτικής για τη Διανοητική Ιδιοκτησία, στην οποία περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων η θεσμοθέτηση Εθνικού Συμβουλίου για τη ΔΙ (ΟΒΙ, εμπορικά σήματα, ΟΠΙ, ΓΕ, φυτικές ποικιλίες), η δημιουργία ΚΕΠ ΔΙ, η εδραίωση μίας Ακαδημίας Διανοητικής Ιδιοκτησίας, σε συνεργασία με Ερευνητικούς και Ακαδημαϊκούς φορείς αλλά και η υιοθέτηση μιας στρατηγικής "έξυπνης ΔΙ" η οποία προσανατολίζεται στη διασύνδεση της παραγόμενης έρευνας με την παραγωγή.
Ας εκλάβουμε την Παγκόσμια Ημέρα Διανοητικής Ιδιοκτησίας ως υπενθύμιση σκέψης και δράσης, προς την εκπλήρωση του οράματος που ο Καθηγητής Γ. Κουμάντος εξέφραζε ήδη πριν είκοσι και πλέον χρόνια: τη θεμελίωση και εμπέδωση ενός συστηματικά ενοποιημένου Δικαίου Διανοητικής Ιδιοκτησίας στην Ελλάδα, ευχόμενοι την υλοποίηση των ανακοινωθέντων πρωτοβουλιών που συμβάλλουν προς το σκοπό αυτό.
* Ο Δρ Θεόδωρος Χίου είναι Δικηγόρος Διανοητικής Ιδιοκτησίας, Ψηφιακών Τεχνολογιών και Καινοτομίας (Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.).
Πηγές:
http://www.wipo.int/ip-outreach/en/ipday/
https://www.youtube.com/watch?v=zfRH8H3S6Gw&feature=youtu.be
https://www.obi.gr/obi/Portals/0/ImagesAndFiles/news/2017_Publi_Karfitsa_TIF.pdf
https://www.opi.gr/images/yliko/ip_day_2018.jpg
http://www.obi.gr/obi/?tabid=60&ncId=21&ncode=786
Γ. Κουμάντος, «Διανοητική Ιδιοκτησία», ΕλλΔνη, 1994, σελ. 1464 επ.